Wat gaf jou meer inzicht: iets wat je werd verteld of iets wat je zelf hebt ervaren? Waarschijnlijk het laatste! Toch is leren, groeien en ontwikkelen traditioneel meer gericht op kennis vergaren. Wanneer je leert uit boeken, van lezingen of instructie dan heb je geen optimaal leerproces. Wist je dat je mogelijk maar 5% opslaat van een college of lezing volgen? In deze blog wordt uitgelegd welke theorieën onderbouwen waarom je meer leert wanneer je het doet (ervaart), hoe je dat het beste kunt toepassen in de dagelijkse praktijk en wat dit oplevert voor scholieren, professionals en teams. Je vindt onderaan ook nog een handige download voor samenvatten met behulp van actief leren.

De leerpiramide van Bales

Bales bracht in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw in beeld welke vormen van leren het meest effectief zijn. In de piramide is te zien welk percentage wordt onthouden bij de verschillende vormen van leren.

Kennis is niet hetzelfde als wijsheid

De meeste mensen hebben kennis van het feit dat teveel en ongezond eten leidt tot overgewicht. Toch heeft het een groot deel van de wereldbevolking overgewicht. Met kennis alleen kom je er dus niet. Uiteindelijk zul je voor jezelf moeten ervaren hoe een ander eetpatroon voor je werkt. Wanneer je overgaat tot actie, kun je ontdekken of de kennis waardevol voor je is. Het uiteindelijke doel is dat je kennis en ervaring zodanig met elkaar weet te combineren dat je bij (jouw) wijsheid komt. Wanneer je wijsheid inzet gebruik je kennis en ervaring voor acties of beslissingen met maximale impact.

Het is kennis dat een tomaat tot fruit behoort. Dat je deze niet in een fruitsalade doet, is wijsheid.

Onbekend

Een vol hoofd, met kennis die niet wordt gebruikt, zorgt voor een kennis kater. Je draait rondjes in jouw eigen hoofd en de kennis leidt niet tot ervaring en al helemaal niet tot wijsheid. Jezelf onderdompelen in actief leren is de beste remedie! Lukt het je niet om de eerste stap te zetten? Dan is een coachingstraject misschien wel wat voor jou, want je leert makkelijker met en van anderen.

Actief leren als oplossing

We kunnen allerlei soorten scenario’s bedenken. Echter, het brein kan de toekomst niet voorspellen, het blijven alleen maar mogelijkheden. Het grootste gedeelte, van de scenario’s die we bedenken, komt nooit uit! Weten doe je achteraf. Je blikt terug op de ervaring en haalt er de voor jezelf belangrijkste inzichten uit.

Leren gaat dus veel meer over het continue proces van reflecteren (terugblikken en verbeterpunten formuleren) en daarna experimenteren. Klopt hetgeen wat ik heb bedacht tijdens de reflectie ook met de werkelijkheid? Alleen door het te doen kom je achter wat wel en niet werkt. Actief leren is daarom een samenspel van meerdere elementen, zoals: beweging, uitdagingen oplossen, discussies, visualisaties, presentaties geven etc.

Door te doen, leer je niet alleen met jouw hoofd maar betrek je ook de rest jouw lichaam. Wanneer de leerervaring wordt opgenomen door jouw gehele wezen, heeft het optimaal effect!

Eliane

Voorbeelden van actief leren

• Wanneer je begrippen moet ‘stampen’ voor een toets dan blijven die beter hangen wanneer je tijdens het leren een bal overgooit en de begrippen oproept. Bijvoorbeeld Duitse naamvallen: der, des, dem, den roepen terwijl je overgooit (of desnoods tegen een muur aan stuitert met een bal wanneer er geen ander is).
• Het tekenen van beelden die symbool staan voor bepaalde begrippen in bijvoorbeeld een mindmap. Je hoeft dan alleen naar het beeld te kijken en het brein geeft de aanvullende informatie die bij het beeld hoort.
• Ervaringsleren is een vorm van actief leren waarbij een directe ervaring wordt aangeboden waar vanuit de deelnemer zelf blijvende inzichten uit kan meenemen. De deelnemer krijgt deze directe ervaring in een andere omgeving dan waar hij of zij aan gewend is: de natuur, een sportschool etc. Het is een speelse manier van leren die wordt gekenmerkt door plezier en succes. Het maakt optimaal gebruik van actief leren om de wijsheid van deelnemers verder te ontwikkelen. De kennis en ervaring worden op de proef gesteld, wat zorgt voor een blijvend resultaat.

Ervaringsleren wordt door ons regelmatig ingezet in trainingen, coaching of opleiding van groepen, maar ook bij de individuele coachtrajecten zit minimaal één manier van actief leren verwerkt. De door Drijfveerkracht ontwikkelde eMOVEren. De vormen ReflAction, Kickstart en MoveMental worden door 100% van de deelnemers aanbevolen.

En nu?

Nu je deze blog hebt gelezen, heb je meer kennis over het leerproces. Je hebt gelezen over passief en actief leren. En misschien weet je nog dat de leerpiramide aangeeft dat je nu ongeveer 20% hebt onthouden. Je kunt met behulp van deze blog al overgaan tot actief leren.

Gebruik de Cornell methode eens voor het samenvatten van iets wat je aan het leren bent. Dit is een gestructureerde manier waarbij je ook nog kunt en mag tekenen.

---

Je kunt nu dit gebruiken om het actief leren op te starten door bijvoorbeeld:

• Teken de sleutelwoorden.
• Gooi een bal over terwijl de je sleutelwoorden opnoemt.
• Maak stellingen waar je het eens of oneens kunt zijn en zoek de discussie met een ander.
• Probeer, wanneer mogelijk, wat er wordt beweerd zelf uit.
• Geef een presentatie over dit onderwerp of leg het een ander uit.

En vergeet vooral niet om plezier te hebben!